Η Εκκλησία της Κύπρου έγινε αυτοκέφαλη με κανόνα της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου. Κατά την περίοδο συγκλίσεως της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου η Εκκλησία της Κύπρου συνδεόταν πνευματικά στον θρόνο της Αντιοχείας.
Στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο η κυπριακή εκκλησία εκπροσωπήθηκε από μία τριμελή αντιπροσωπεία:
- τον επίσκοπο Πάφου & Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κύριλλο (ή Κυριακό)
- τον επίσκοπο Σαλαμίνος Γελάσιο, και
- τον επίσκοπο Τριμυθούντος Σπυρίδωνα
Η τριμελής εκπροσώπηση αποδεικνύει κατ’ αρχή, τη σημασία που δίνει στην εν λόγω Σύνοδο η Εκκλησία της Κύπρου. Παράλληλα η επιλογή ως τρίτου μέλους της αποστολής του Τριμυθούντος Σπυρίδωνος προκαλεί ενδιαφέρον, γιατί αυτή η συμμετοχή δεν μπορεί να θεωρείται τυχαία ή άνευ λόγου.
Η θεολογική και φιλοσοφική πρόκληση της αίρεσης του Αρείου απαιτούσε υψηλό επίπεδο συζήτησης και επιχειρημάτων. Επιπροσθέτως, το πλήθος των πιστών που είχε παρασυρθεί στην αίρεση έδινε τις επικίνδυνες διαστάσεις που έπαιρνε το κίνημα του Αρείου.
Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι η επιλογή και συμμετοχή στη Σύνοδο του Τριμυθούντος Σπυρίδωνος για ένα τέτοιο μείζον θεολογικό και εκκλησιαστικό θέμα θα στηρίχθηκε κυρίως στην προσωπικότητα του Τριμυθούντος Σπυρίδωνος. Η αγιότητα του βίου του Αγίου Σπυρίδωνος θα πρέπει να έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιλογή αυτή. Επίσης, δε μπορεί να μη ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι των Εκκλησιών-Πατέρες έπρεπε να ήταν καλοί γνώστες, τόσο της περιρρέουσας αιρετικής πρόκλησης όσο και της θεολογικής και εκκλησιολογικής θεματολογίας και προβληματικής που θα απασχολούσε τη Σύνοδο.
Η απόφαση των επισκόπων της Κύπρου να εκπροσωπηθούν στη Σύνοδο της Νικαίας και από τον Τριμυθούντος Σπυρίδωνα δεν ήταν δυνατό να μη λάβει υπόψη της το αν και κατά πόσο πληρούσε ο επίσκοπος Σπυρίδων τις προϋποθέσεις ώστε να την εκπροσωπήσει. Ήταν λοιπόν ο Άγιος γνώστης των τότε εκκλησιολογικών, θεολογικών και φιλοσοφικών πραγματικοτήτων, οι οποίες συνέθεταν το πρόβλημα; Δε μπορούσε η κυπριακή αντιπροσωπεία να αρκεστεί στον λόγιο επίσκοπο Πάφου & Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κύριλλο και στον Σαλαμίνος Γελάσιο; Σίγουρα λοιπόν η επιλογή του Αγίου Σπυρίδωνος ως τρίτου μέλους της κυπριακής αποστολής πρέπει να στηρίχθηκε στα αναγκαία υπό τις περιστάσεις δεδομένα.
Η επιλογή του Τριμυθούντος Σπυρίδωνος είχε όχι μόνο εκκλησιολογικό αλλά και θεολογικό έρεισμα. Με βάση τα ιστορικοθεολογικά δεδομένα της πρόκλησης και της σύγκλησης της Α΄Οικ. Συνόδου, μπορεί κανείς άνετα να ισχυριστεί ότι το πρόσωπο του Αγίου Σπυρίδωνος ως ιεράρχη συγκέντρωνε το κύρος ώστε να συμβάλλει θετικά στις αποφάσεις της Συνόδου που οι κρίσιμες εκκλησιολογικές αλλά και θεολογικές περιστάσεις απαιτούσαν.
Η απλοϊκότητα του χαρακτήρα του, όπως η παράδοση του βίου του μας τη διασώζει, δεν αποκλείει την εγκυρότητα της κατάρτισης του προσώπου του, ώστε να μπορεί να καταθέτει και λόγο θεολογικό και να ορθοτομεί αλλά και να ερμηνεύει τις αλήθειες της Εκκλησίας. Άλλωστε ο Τριμυθούντος Σπυρίδων ήταν φορέας της αγιοπνευματικής εμπειρίας της αρχαίας Εκκλησίας, γι αυτό και μπορούσε να είναι και θεολόγος, υπό την εκκλησιολογική έννοια, ακαταμάχητος της πίστης της. Και τούτο συμβαίνει γιατί θεολογία και εμπειρία, ως καρποί του Αγίου Πνεύματος, είναι το γνώρισμα των οικουμενικών πατέρων και διδασκάλων της Εκκλησίας.
Δίκαια λοιπόν επελέγη ο επίσκοπος Τριμυθούντος Σπυρίδων να συμμετάσχει στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, αναδεικνυόμενος εν τέλει ο κορυφαίος επίσκοπος της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου.
veliotis 